“We hebben als maatschappij nog verdomd veel te leren”

GODDERIS. "We leren uit eerdere recessies dat overheden die dan investeren in de economie, succes boeken. Het lijkt contra-intuïtief, want je verwacht dat we nu beter besparen. We zullen een overheid nodig hebben die durft te investeren. De radicale keuze voor werk is bijzonder belangrijk, niet alleen voor de economie, maar ook voor onze mentale gezondheid. Ik zeg soms wat stout dat werk een beter preventief en zelfs therapeutisch middel is voor mentale gezondheidsproblemen dan een psycholoog."

François Perl, de voormalige topman van de dienst uitkeringen van het Riziv, stelt onomwonden dat onze maatschappij ziek is.

GODDERIS. "Als arts geloof ik dat als iemand die ziek is of dreigt gezondheidsproblemen te krijgen, je dat kan remediëren. In die zin ben ik niet zo pessimistisch. We hebben in deze crisis gezien dat we als maatschappij verdorie toch heel snel heel kunnen ingrijpen. Een economie platleggen wegens een virus is heel straf. Dus waarom doen we niet hetzelfde met onze manier van denken? Nogmaals, we moeten evolueren van een maatschappij die is gericht op controleren of iemand terecht een uitkering krijgt, naar een maatschappij die inspeelt op de noden van mensen met gezondheidsproblemen of mensen die de weg naar werk niet vinden. Onze socialezekerheidsinstellingen zijn grotendeels controle-instellingen, en zeer veel geld gaat naar controle. Laat ons dat radicaal switchen en dat geld stoppen in het actief begeleiden richting de arbeidsmarkt."

Net zoals de jeugd contacten wil hebben, willen mensen zich sociaal goed voelen in hun job, bij collega's. Maar nu is thuiswerk de norm. Botst dat met elkaar?

GODDERIS. "Neen. We gaan een evenwicht krijgen. Als je iemand verplicht vijf dagen per week thuis te werken, is dat inderdaad een risico voor onze mentale gezondheid. Digitaal informeel babbelen blijf ik heel moeilijk vinden. Je hebt nu eenmaal digitaal geen toevallige ontmoeting ( lacht). En doordat het informele volledig wegvalt, valt ook de draagkracht van beslissingsprocessen deels weg. De meesten zeggen wel dat thuiswerken beter meevalt dan verwacht, en dat ze voor veel taken efficiënter werken. Maar velen beseffen wel dat vijf dagen per week thuiswerken niets voor hen is. Als ze mogen kiezen, is het twee tot drie dagen thuiswerken en twee tot drie dagen op kantoor. Die hybride vormen zullen overal ingang vinden. Organisaties en bedrijven die daarop inspelen, zullen zeer succesvol zijn. De grote uitdaging zal zijn om dat georganiseerd te krijgen. Want als Wim, Frans en Luc maandag en woensdag thuis zijn, en Ellen, Ilse en Tamara op donderdag en vrijdag, moet daar een kader rond worden gecreëerd zodat interactie mogelijk is. Maar goed, als er iets positief is aan deze crisis, is het dat we telewerk en digitale vormen van interageren ontdekt hebben, maar ook hoe belangrijk we werk en interactie op het werk vinden. Daar ben ik heel blij om."

Wat is uw voornaamste vrees?

GODDERIS. "Dat we niets veranderen. Ik heb het gevoel dat we allemaal, mezelf incluis, snakken naar vroeger. Je hoort vaak de term 'het nieuwe normaal', maar mensen hunkeren blijkbaar allemaal naar het normaal van vroeger. We kijken daardoor te veel achterom naar wat we niet meer kunnen, terwijl we beter vooruit kijken. We hebben namelijk geleerd heel veerkrachtig te zijn en ons snel aan te passen en drastische maatregelen te nemen. Als maatschappij en als individu zullen we dat nodig hebben om die omslag te maken. Voor dat virus hebben we nu een wapenarsenaal, maar er zijn nog uitdagingen: de langdurige arbeidsongeschiktheid die blijft toenemen en de klimaatproblematiek. Van die laatste hebben we nog niet zoveel last, terwijl dat een zeer belangrijke uitdaging is. We hebben als maatschappij nog verdomd veel te leren. Het zou spijtig zijn als we gewoon teruggaan naar vroeger. Laat ons nu doorduwen.”

Lees hier het volledige artikel (enkel voor abonnees).