Waar slaan die vooroordelen tegen vaccineren op?
Expert Hilde Vanacker
Directeur medische preventie
Laat je vaccineren tegen griep!
Griep is een zeer besmettelijke ziekte van de luchtwegen. Meestal genees je vanzelf na enkele dagen, maar bij sommigen kan griep ernstige gevolgen hebben. Zwangere vrouwen, mensen met gezondheidsproblemen zoals diabetes of een ziekte van longen, hart, lever of nieren en zorgverleners laten zich daarom best ieder jaar vaccineren. Niet alleen voor zichzelf, maar ook voor de personen in hun omgeving.
Het gevaar van een te lage vaccinatiegraad
Steeds vaker weigeren een groep mensen zichzelf of hun kinderen te laten vaccineren. Sommigen halen daarvoor religieuze motieven aan, anderen verwijzen naar pseudowetenschappelijke mythes, betonharde vooroordelen of halve argumenten die steeds weer de kop op steken en die we dus moeten blijven ontkrachten.
34% van de Belgen gelooft dat vaccins het immuunsysteem verzwakken. 53% gelooft sterk in nadelige neveneffecten, waarvan de hoax dat inentingen autisme zouden veroorzaken wellicht de hardnekkigste is. De cijfers komen uit de Eurobarometer over de houding van Europeanen over vaccinaties, die dit voorjaar werd gepubliceerd. Het gevaar van dergelijke fabels is een daling van de vaccinatiegraad. Daardoor lopen niet enkel mensen die vaccinaties weigeren gevaar maar loopt ook de maatschappij gevaar omdat de vaccinatiegraad te laag is om de verspreiding van de ziekte een halt toe te roepen. Zo zien we dat infectieziekten zoals mazelen terug de kop kunnen opsteken.
Mythe: Er zit te veel chemische troep in een vaccin
Dat er kwik of koelvloeistof in een vaccin zou zitten, is formeel onjuist. Hoogstens zitten er stoffen in die er verre familie van zijn maar verder niets te maken hebben met de schadelijke effecten. Er zit ook een fractie formaldehyde in, een stof die ons lichaam zelf ook aanmaakt en die enkel in grote hoeveelheden giftig is. Heel veel stoffen die we, zonder er verder bij na te denken of ons zorgen om te maken, eten en drinken zijn trouwens giftig in grote hoeveelheden.
Half argument: Ook al ben je ingeënt tegen griep, toch kan je de ziekte nog krijgen
Dat klopt, een vaccin garandeert geen volledige immuniteit tegen een infectie. Bovendien duurt het 2 weken voor je lichaam voldoende antistoffen heeft opgebouwd om je te beschermen. Elk jaar wordt de samenstelling van het vaccin aangepast aan de meest circulerende griepstammen. Als je besmet wordt met een andere stam, kan je nog ziek worden. Maar ook in dat geval zal je veel minder ernstig ziek worden, dan iemand die niet gevaccineerd werd. Bij vaccineren gaat het bovendien niet enkel over de bescherming van het individu, maar bescherming van voldoende mensen om verspreiding te vermijden.
Vooroordeel: De bijwerkingen zijn erger dan de ziekte waartegen gevaccineerd wordt
Na een vaccinatie zijn er bijwerkingen, zoals lichte koorts en pijnlijke spieren, mogelijk. Dat is inderdaad vervelend maar het staat niet in verhouding tot de symptomen die de ziekte kan veroorzaken. Het extreme voorbeeld dat vaak aangehaald wordt, is de overtuiging dat vaccinatie autisme in de hand zou werken. Die schrik werd veroorzaakt door een onderzoek eind de jaren ’90. Het onderzoek bleek echter op valse informatie te zijn gestoeld en werd dan ook meteen naar het rijk der fabels verwezen. Nadien probeerden verschillende andere wetenschappelijke toch nog een link te zoeken maar daar werd nooit de minste aanwijzing voor gevonden.
Ondertussen staat het wel vast dat dankzij vaccinatie pokken uitgeroeid is en polio bijna, terwijl wereldwijd minder mensen overlijden aan ziektes zoals mazelen en griep.
Wilt u meer informatie? Contacteer uw huisarts of arbeidsarts.