Vaccinatiegraad gezondheidswerkers
Expert Katrien De Grez
Segment Manager Zorg
Slimme methodiek moet vaccinatiegraad seizoensgriep bij gezondheidswerkers opkrikken
Tegen 2020 wil de Vlaamse overheid de vaccinatiegraad bij gezondheidswerkers op 80 procent krijgen. Het Agentschap Zorg en Gezondheid vroeg aan onder meer Groep IDEWE om daarvoor een methodiek uit te werken. Die bevat o.a. een praktische handleiding, wetenschappelijk dossier en campagnebeeld. Daarmee motiveren griepcoördinatoren hun medewerkers om zich te laten vaccineren. Zo beschermen ze kwetsbare patiënten en zichzelf.
Wie in de gezondheidssector werkt, wordt vaak omringd door mensen die meer risico lopen wanneer ze griep krijgen. Vooral kinderen, zwangere vrouwen, ouderen en personen met een chronische aandoening krijgen sneller af te rekenen met complicaties. Het is belangrijk om die personen zoveel mogelijk voor de griep af te schermen. Door hen én de mensen uit hun omgeving - zoals verzorgers - te vaccineren, voorkom je verspreiding en besmetting.
Daarnaast eisen griepepidemieën een economische tol wanneer ze ziekenhuizen en instellingen treffen. Er zijn dan niet alleen veel patiënten tegelijkertijd ziek - met hogere zorgkosten tot gevolg. Ook veel gezondheidswerkers vallen uit: tijdens een mild griepseizoen krijgt 1 op 4 de griep (ten opzichte van 5 à 10 procent van de algemene bevolking). Daardoor gaat de productiviteit erop achteruit.
Vaccin voor patiënten én verzorgers
Om al die redenen beveelt de Hoge Gezondheidsraad (HGR) aan dat niet alleen risicogroepen, maar ook gezondheidswerkers de jaarlijkse griepvaccinatie krijgen. Samen met de Vlaamse overheid en het Agentschap Zorg en Gezondheid wil de HGR tegen 2020 bereiken dat 80 procent van het Vlaamse gezondheidspersoneel zich laat inenten. Omdat niet iedere gezondheidswerker daarvoor staat te springen, is er volgens hen nood aan een gecoördineerde aanpak. Vandaar de vraag om een handleiding en methodiek rond griepvaccinatiecampagnes te ontwikkelen.
Ontwikkeling van de methodiek
Er werden verschillende wetenschappelijke technieken toegepast om de methodiek op te stellen. Van literatuuronderzoek over interviews met griepvaccinatiecoördinatoren van diverse instellingen, rondetafelgesprekken en best practices tot feedback en bijsturing door een gezondheidspsychologe. Op basis daarvan creëerden we de handleiding, het wetenschappelijke dossier, de campagne en de registratiemethode.
Handleiding met 9 stappen
De handleiding is erg gebruiksvriendelijk. Ze bestaat uit negen stappen die griepcoördinatoren jaarlijks moeten doorlopen: van de samenstelling van een multidisciplinair team over de opmaak van een concrete planning en uitvoering tot de evaluatie van de campagne. De handleiding reikt ook advies aan, bijvoorbeeld voor een goed communicatie- en educatieplan. Daarnaast delen we best practices en mogelijkheden om creatief met campagnes om te springen.
Wetenschappelijk dossier weerlegt mythes
Over griepvaccins doen diverse onwaarheden de ronde. Die ontkrachten we in een wetenschappelijk dossier, op basis van recente en specifieke literatuur. We beantwoorden alle vragen over het virus zelf en de ziektelast, risicogroepen, het vaccin en seizoensgriepvaccinatie bij gezondheidswerkers. Uit dit dossier leiden we enkele extra's af voor het educatie- en communicatieluik: een 'Feit en fout'-document, een griepfeitendossier voor medisch personeel en een apart dossier voor niet-medisch personeel.
Campagne en registratie
Verschillende campagnebeelden werden ontwikkeld en voorgelegd tijdens rondetafel- en individuele gesprekken. Eén beeld sprong er telkens uit en werd dan ook geselecteerd. Teamwerk staat daarin voorop, onder het motto: 'Samen beschermen we bewoners en cliënten tegen de griep.' Om die boodschap nog te versterken, kan de zorginstelling de bestaande foto's vervangen door beelden van hun eigen medewerkers.
Omdat veel zorginstellingen niet registreren welke of hoeveel medewerkers zich laten vaccineren, ontwikkelde we een handig registratieformulier. Instellingen kunnen dat vrij gebruiken. Zo detecteren ze snel op welke diensten de vaccinatiegraad laag is. En kan de griepcoördinator er gerichter op inspelen.
Voor meer informatie kan u steeds terecht bij uw regionaal IDEWE-kantoor.