Het prioriteitenlijstje om een werkruimte coronaproof te maken
Expert Jan Van Bouwel
Disciplineverantwoordelijke Arbeidshygiëne
Respecteer de basisregels en ventileer
Er zijn intussen heel wat aanwijzingen dat de overdracht van het coronavirus, via de lucht, mogelijk is over een afstand van meer dan de social distance ‘anderhalvemeter’, zeker in binnenomgevingen met onvoldoende ventilatie. Naast het respecteren van de gekende basismaatregelen is maximaal ventileren van binnenruimtes daarom essentieel.
Het is moeilijk om binnenruimtes met elkaar te vergelijken. De grootte, de inrichting, de ventilatie en de bezettingsgraad zal immers steeds verschillend zijn. Algemeen geldt dat hoe groter de binnenruimte is en hoe beter de ventilatie, hoe meer de uitgestoten viruspartikels verdund worden en hoe kleiner het risico op besmetting zal zijn. Geen enkele werkplek is echter coronaveilig zonder dat ook de basismaatregelen gerespecteerd worden.
Respecteer de basismaatregelen
Afstand bewaren en de handen regelmatig ontsmetten, zijn in alle omstandigheden een essentiële preventiemaatregel tegen COVID-19. Het coronavirus verspreidt zich via speekselpartikels die bij spreken, hoesten en ademen vrijkomen. Grotere speekseldruppels, die besmet kunnen zijn met het virus, vallen neer binnen een afstand van 1,5 m, waardoor voorwerpen en oppervlakten besmet kunnen worden, die anderen op hun beurt kunnen aanraken. Ook via de handen kan je besmettingen overdragen na aanraking van de mond of de slijmvliezen.
Daarom: zorg ervoor dat uw werknemers en bezoekers zich bewust zijn van de basisregels.
- Was en ontsmet geregeld je handen.
- Schud geen handen.
- Hoest en nies in een papieren zakdoek, die je vervolgens meteen weggooit. Gebruik bij gebrek daaraan, je elleboog.
- Hou anderhalve meter afstand.
- Draag een masker waar het moet of waar je de social distance niet kan respecteren.
- Ontsmet regelmatig de hightouchoppervlakken en verhoog de algemene reinigingsfrequentie.
Denk ook hieraan:
- Werk met een lagere bezettingsgraad en laat mensen maximaal telewerken.
- Werknemers met COVID-19-symptomen blijven thuis en moeten een dokter raadplegen en de quarantaineregels respecteren.
- Overweeg eventueel om op risicoplaatsen, waar veel mensen samenkomen, de lichaamstemperatuur te controleren.
Zorg voor voldoende ventilatie
Naast het respecteren van de basismaatregelen, is het ventileren van de binnenruimtes essentieel. De REHVA (federation of European Heating, Ventilation and Air Conditioning Associations) stelt een gids ter beschikking waarin richtlijnen staan voor het gebruik van ventilatie- en airconditioningsystemen tijdens de coronapandemie. Ook de vereiste ventilatie in functie van de bezettingsgraad komt aan bod. De adviezen van de REHVA zijn afgetoetst met de bevindingen van de WHO en zijn bijgevolg een goede leidraad om de risico’s met betrekking tot het virus in de binnenomgeving te beperken.
Ook los van de coronapandemie zijn de normen daarvoor opgenomen in de Codex Welzijn op het werk. Ventileren kan zowel door natuurlijke (vensters en deuren openzetten) als door mechanische ventilatie, of door een combinatie van beide.
In geval enkel geventileerd wordt met een mechanische ventilatie, moet het ventilatiedebiet minimum 40 m3 uur/persoon verse lucht bedragen. In elk geval moet de CO2-concentratie op de werkplek steeds onder de 900 ppm blijven. Eventuele hogere toegelaten waarden, tot 1200 ppm na uitschakelen van de vervuilende bronnen, zijn niet van toepassing in COVID-tijden.
Om na te gaan of een ventilatie-installatie voldoende ventileert bij de beoogde bezettingsgraad, kan u simulaties uitvoeren met een CO2-simulator, die ter beschikking is via de website van de BSOH, of kan u CO2-metingen uitvoeren.
Een degelijke CO2-meter, die over een alarm beschikt, komt daarbij goed van pas. Voor het geval uw centraal beheersysteem daar niet mee uitgerust is, koopt u een degelijke meter al voor 150 tot 200 euro. Om niet in elk lokaal een CO2-meter te moeten plaatsen, kan u homogene groepen maken van lokalen met dezelfde ventilatie en oriëntatie, hetzelfde volume en van een vergelijkbare maximale bezetting.
De buitenlucht bevat normaal rond de 400 ppm CO2. Als blijkt dat de CO2-concentratie in de binnenomgeving meer dan 400 ppm hoger ligt dan die van de buitenlucht, dan dient u ofwel het ventilatiedebiet of de frequentie waarop u intensiever kan verluchten (bijvoorbeeld tussen twee lesuren) te verhogen of moet de bezetting van de ruimte verlagen.
Toestellen met gerichte luchtverplaatsing
Het gebruik van toestellen die een gerichte luchtverplaatsing veroorzaken, zoals heteluchtblazers, hand- en haardrogers of losstaande ventilatoren, verhogen het risico op besmetting via de lucht. Ze kunnen immers de uitgeademde aërosolen en fijnere druppels van een besmette persoon naar een andere persoon meevoeren. Deze apparaten worden dus best niet gebruikt. Als het gebruik ervan echter onvermijdbaar is, dan adviseert de Hoge Gezondheidsraad om de verversing met verse buitenlucht nog te verhogen en de lucht die uit de apparaten komt, nooit op personen te richten.
Bijkomende risicoverlagende ingrepen
De CODEX Welzijn op het werk voorziet dat u voor bijkomende risicoverlagende ingrepen op korte, middellange of lange termijn een actieplan met tijdspad opmaakt. Streven naar conformiteit met de recente adviezen van de Hoge Gezondheidsraad en de REHVA-richtlijnen is daarbij aangewezen.
Bekijk het webinar dat we hierover organiseerden
Contacteer onze experten voor meer informatie of advies op maat.
Dit artikel van 27 oktober 2020 werd op 17 februari 2021 aangepast op basis van nieuwe aanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad. Lees hier het volledige advies.