Werken in de warmte
Expert Ilse Moerland
Disciplineverantwoordelijke Arbeidsgeneeskunde
Hoe maak je het veilig en comfortabel en wanneer is het té warm?
Iedere werkgever moet de nodige voorzorgen treffen om het welzijn van zijn werknemers te garanderen bij de uitvoering van hun dagtaak. Dat geldt ook voor werk in hoge temperaturen, bijvoorbeeld tijdens warme zomerdagen. De risicoanalyse en de actiewaarden in de Codex over het Welzijn op het werk zijn daarbij de basis.
Elke onderneming beschikt best over een vooraf uitgeschreven en gedetailleerd beleid om toe te passen als extreme temperaturen het werk bemoeilijken. Daarin kunnen maatregelen op verschillende niveau’s aan bod komen. Zorg er ook voor dat werknemers ervan op de hoogte zijn door ze goed te communiceren of vooraf opleidingen te voorzien.
Risico's voorkomen en bestrijding aan de bron:
- schilder externe oppervlaktes wit zodat zonnestralen gereflecteerd worden;
- bekleed wanden en daken met thermische isolatie;
- zorg bij nieuwbouwprojecten voor een goede oriëntatie van de lokalen;
- overweeg geblindeerde ruiten en zonneschermen bij renovatie.
Collectieve bescherming:
- zorg voor een goed beheer van temperatuur en luchtvochtigheid door ventilatie en airco;
- plaats schermen tussen warmtebronnen en werkposten;
- plaats een afdak ter bescherming tegen rechtstreekse zonnestralen;
- isoleer warme onderdelen van machines;
- besproei daken met water.
Omstandigheden verbeteren:
- gebruik lichte maaltijden;
- verminder de arbeidsbelasting door gebruik van hulpmiddelen;
- automatisering processen waar mogelijk;
- las extra pauzes in;
- plan het werk zodanig dat zwaar werk uitgevoerd kan worden bij lage temperaturen;
- zorg voor gekoelde dranken zodat werknemers regelmatig kunnen drinken;
- pas uurroosters aan.
Individuele bescherming:
- zorg voor aangepaste kledij;
- stel hoofddeksel ter beschikking om werknemers te beschermen tegen rechtstreekse zonnestralen.
Bescherming tegen het uv-licht
Niet alleen de warmte, ook het uv-licht afkomstig van de zon is schadelijk. Volgens Stichting tegen Kanker is het aantal huidkankers alarmerend toegenomen. Eén op de vijf Belgen krijgt voor zijn 75ste een vorm van huidkanker. De 14,5 miljoen buitenwerkers in Europa, die ten minste 75% van hun tijd buiten werken, lopen daarbij extra risico.
De Stichting doet een aantal aanbevelingen om uv-schade te voorkomen, zoals:
- beperk de tijd in de zon door schaduw op te zoeken;
- draag beschermende kledij (T-shirt, breedgerande hoed, zonnebril);
- smeer je regelmatig in met zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor;
- voorzie schaduwrijke zones.
Ook verblinding door fel zonlicht – rechtstreeks of via weerkaatsing – is een risicofactor omdat het de concentratie en de zichtbaarheid vermindert. Wie buiten werkt met gevaarlijke toestellen en machines, draagt daarom het best een zonnebril of een hoofddeksel met zonneklep.
Onder de noemer 'Hou het UVeilig!' informeert koepelorganisatie Constructiv van de bouwsector regelmatig over dit risico en de preventiemaatregelen die getroffen kunnen worden. Lees er hier meer over.
Wat zegt de wet?
De wet Welzijn op het werk is de basiswet wat betreft de veiligheid en de gezondheid op het werk. De wet schept een kader voor uitvoeringsbesluiten die opgenomen zijn in de Codex over het welzijn op het werk.
Boek V Titel 1 gaat onder meer over de bescherming tegen fysische agentia, zoals warmte. Voor werken in warmte wordt verwezen naar de norm NBN EN ISO 7730. Die norm levert praktische elementen aan om de globale en lokale thermische behaaglijkheid te evalueren.
Om maximumtemperaturen te bepalen wordt de Wet Bulb Globe Temperature (WBGT)-index gebruikt. Die index houdt niet alleen rekening met de temperatuur, maar ook met de vochtigheid, de thermische straling en de luchtsnelheid.
Actie vereist bij blootstelling aan warmte:
|
Er bestaan geen actiewaarden voor temperatuurverschillen, die nochtans relevant kunnen zijn voor mensen die in koelruimtes werken. Voor hen is het verschil tussen de werktemperatuur en de buitentemperatuur in de zomermaanden (nog) groter. Hoewel dit lichamelijk oncomfortabel is, houdt het geen specifiek gezondheidsrisico in.
Voor meer informatie en advies kun je ook contact opnemen met je regionaal kantoor.