Terug Ook de industrie moet asbestveilig tegen 2040

Ook de industrie moet asbestveilig tegen 2040

- Asbest

Expert Kathleen De Maeyer

Preventiedeskundige industriële hygiëne

Opmaak en actualisatie asbestinventaris verplicht sinds 1995

Volgens OVAM zit in Vlaanderen nog 2.329.000 ton kankerverwekkend asbest verwerkt in gebouwen. In de industrie alleen 689.000 ton. Groep IDEWE ondersteunt ondernemingen die actief willen meewerken om de ambitie van de Vlaamse overheid te realiseren en Vlaanderen tegen 2040 asbestveilig te maken. “In de industrie is de opmaak en de actualisatie van de asbestinventaris prioritair”, zegt preventiedeskundige industriële hygiëne Kathleen De Maeyer van IDEWE. “Ook al bestaat die verplichting al sinds 1995, zien we dat veel ondernemers daar nog steeds tegen zondigen.”

Tot een paar decennia geleden werden bij de constructie van gebouwen meer dan 3.800 verschillende soorten asbestmaterialen gebruikt; van sterk gebonden asbest in cementtoepassingen tot minder of niet gebonden toepassingen. Microscopische asbestvezels die vrijkomen bij werken aan asbestmaterialen kunnen bij inademing echter ernstige gezondheidsrisico’s, zoals asbestose, longkanker en longvlieskanker, veroorzaken. Met het oog op bescherming van werknemers zijn werkgevers, door de federale arbeidswetgeving, daarom al sinds 1995 verplicht om een asbestinventaris op te stellen voor alle gebouwen waar mensen aan het werk zijn. De Vlaamse overheid heeft ondertussen ook een afbouwplan uitgerold om zoveel mogelijk asbest te verwijderen tegen respectievelijk 2034 en 2040, voor gebouwen en constructies van voor 2001.

Destructieve of niet-destructieve inventaris

De wettelijke asbestinventaris is een oplijsting van de aanwezige asbesthoudende materialen op de werkplek. Het wordt opgemaakt na een inspectie van de materialen en gebouwonderdelen die mogelijk asbest bevatten. “Voor elk materiaal of gebouwonderdeel waar asbest in zit, geeft de asbestinventaris advies om het asbest veilig te beheren of te verwijderen”, aldus Gert Hendriks van IDEWE. “Een niet-destructieve asbestinventaris beschrijft enkel de rechtstreeks waarneembare asbestbronnen die een risico kunnen vormen bij het dagelijkse gebruik van het gebouw. Tijdens de visuele inspectie worden nooit wanden of vloeren beschadigd om ingesloten asbest op te sporen. Bij het opstellen van een destructieve asbestinventaris gebeurt dat wel. Een destructieve asbestinventaris wordt opgesteld voor er onderhouds- of renovatiewerken gebeuren of als een gebouw of een deel ervan gesloopt moet gesloopt worden. Dankzij de inventarissen kunnen asbesthoudende materialen dan veilig en selectief verwijderd worden en komen werknemers niet ongewenst in aanraking met het gevaarlijke asbest. Om te vermijden dat asbest bij het sloopafval terechtkomt, moet ook elk sloopopvolgingsplan ook een destructieve asbestinventaris bevatten. Toch zijn ook voor een niet-destructieve inventaris soms kleine beschadigingen van verdachte materialen nodig om een staal te kunnen nemen. Vaak kan immers alleen een laboanalyse met zekerheid bepalen of het materiaal asbesthoudend is of niet.”

Jaarlijks actualiseren

Het volstaat dus niet om eenmaal een asbestinventaris op te maken en die vervolgens maar op het schap te laten liggen. “De toestand moet jaarlijks geactualiseerd worden om na te gaan of het geïnventariseerde materiaal nog steeds aanwezig is en welke staat het zich bevindt. Op basis van de bevindingen moeten misschien saneringsmaatregelen getroffen worden. Gebonden asbest kan na verloop van tijd verweren of beschadigd geraken. Door het broze karakter kan het geleidelijk vezels vrijgeven en risico’s vormen voor de gebruikers van het gebouw en de ruimere omgeving. Misschien was het een jaar geleden nog niet dringend om het materiaal te verwijderen maar nu wel. Ook als er niets moet gewijzigd worden, moet je als werkgever kunnen aantonen dat je een controle hebt uitgevoerd.”

Sloopopvolgingsplan

In tegenstelling tot de asbestinventaris, die wordt opgemaakt met het oog op de bescherming van de werknemer in het kader van (federale) welzijnswetgeving, valt het sloopopvolgingsplan onder de (gewestelijke) afvalregelgeving. “Een dergelijk sloopopvolgingsplan is in Vlaanderen verplicht bij afbraak van gebouwen, met het oog op een gescheiden afvoer en verwerking van de diverse afvalstromen”, aldus Kathleen De Maeyer. “Een destructieve asbestinventaris maakt daar deel van uit. In de praktijk voeren we beide opdrachten vaak samen uit, vooral omdat asbesttoepassingen bij afbraakwerken vaak de belangrijkste vorm van gevaarlijk afval vormen. Dit bespaart niet alleen kosten maar zorgt eveneens voor een betere onderlinge afstemming tussen beide inventarissen.”

30 jaar ervaring met asbestanalyses

IBEVE, dat deel uitmaakt van Groep IDEWE, is al meer dan 30 jaar actief op het vlak van asbestinventarisatie, asbestanalyse en adviesverlening in het kader van asbestsanering. We hebben drie asbestlabo’s die erkend werden door de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg voor identificatie van asbest in materialen en de analyse van luchtstalen in het kader van bijvoorbeeld werfopvolgingen. “Jaarlijks voeren onze experten honderden asbestinventarissen uit in het kader van het veilig gebruik van bestaande gebouwen en installaties of met het oog op de ontmanteling of sloop. Vorig jaar hebben we geïnvesteerd in een High Resolution Scanning Elektronenmicroscoop (SEM) waarmee we fijne vezels met een dikte van 0,1 µm en nanopartikels kunnen detecteren.

Voor welke analyses naar gevaarlijke stoffen kun je bij IBEVE terecht?

  • Visuele/wettelijke asbestinventaris
  • Destructieve asbestinventaris
  • Sloopopvolgingsplan met destructieve inventaris
  • Luchtbemonstering volgens de NBN T96-102
  • Asbestanalyses:
    • Analyse van bulkstalen m.b.v. Polarisatie Microscopie volgens de HSG 248
    • Analyse van bulkmaterialen m.b.v. SEM/EDX volgens ISO14966
    • Analyse van kleefmonsters m.b.v. SEM volgens ISO16000-27
    • Analyses van luchtmonsters m.b.v. SEM volgens de ISO14966
  • Analyses op keramische vezels in zowel bulkmaterialen als op filters afkomstig van luchtbemonstering m.b.v. SEM.

Contacteer onze asbestexperten

 

Lees ook:

Blijf altijd op de hoogte: schrijf je in op de IDEWE-nieuwsbrief

 

Met duiding van autonome experts, én in heldere taal!

Blijf mee met alle ontwikkelingen in welzijn & preventie

Ontvang als eerste updates rond wetswijzigingen