BOCCA-project brengt werkgerelateerde kankers beter in kaart
Expert Lode Godderis
CEO IDEWE
Samenwerking tussen IDEWE, Kom op tegen Kanker, Stichting Kankerregister en KU Leuven
Kom op tegen Kanker financiert het BOCCA-onderzoek van de KU Leuven, waarin de gegevensdatabank van Stichting Kankerregister wordt gekruist met de informatie die IDEWE als externe dienst verzamelt over de werkomstandigheden van werknemers. “We willen beter in kaart brengen welke kankers voorkomen in welke sectoren en welke blootstelling daaraan gelinkt kan worden”, zegt algemeen directeur Lode Godderis van IDEWE.
“Bij meer dan 8% van de mensen die een kankerdiagnose krijgen, is er een verband met de werkomstandigheden”, zegt Erwin Lauwers van Kom op tegen Kanker. “Je kan ervoor kiezen om te roken, weinig te bewegen of om vette voeding te eten maar als werknemer kies je nooit bewust om in risicovolle omstandigheden te werken. Dat maakt het extra zwaar als iemand een kankerdiagnose krijgt die gelinkt is aan zijn werkverleden. Vaak zijn werkgevers onvoldoende op de hoogte van de risico’s die hun werknemers lopen. Veel van die gevaarlijke situaties kunnen echter vermeden worden.”
Kanker vermijden
Met het BOCCA-project van de KU Leuven, in samenwerking met IDEWE en de Stichting Kankerregister, hoopt Kom op tegen Kanker de risico’s beter te kunnen identificeren per sector, bedrijfstak of bedrijf. “Zowel onze commissie van experten als onze commissie van burgers die over de besteding van onze onderzoeksbudgetten moeten beslissen, waren het erover eens dat dit zeer belangrijk onderzoek is. Het ligt volledig in de lijn van onze missie: kanker vermijden.”
Duurzame verbeteringen
Het onderzoek is voor Erwin Lauwers slechts het begin. “Dit moet leiden tot duurzame verbeteringen”, zegt hij. “Misschien komen zelfs situaties in beeld die we op dit ogenblik nog niet als schadelijk bestempelen. Eenmaal we dankzij het BOCCA-project beter zicht krijgen op de schadelijke situaties die in bepaalde sectoren het risico op kanker verhogen, kunnen beleidsmakers ermee aan de slag. Dan kan ook het onderzoek naar alternatieve procedés en producten van start gaan, kunnen alternatieven gezocht worden en betere preventiemaatregelen worden getroffen. En ook al is dit onderzoek gefocust op werkomstandigheden, zal het ongetwijfeld ook inzichten geven in andere levensdomeinen.”
Aan de slag voor een duurzaam gezondheidsbeleid voor jouw werknemers? Ontdek het gezondheidsaanbod van IDEWE hier.
Multifactorieel
Lode Godderis legt uit hoe het onderzoek in zijn werk gaat. “Het is niet altijd evident om de link te leggen tussen de oorzaak en het gevolg van kanker. De oorzaak is meestal multifactorieel. Blootstelling tijdens het werk kan dus een oorzaak zijn maar ook erfelijkheid en helaas ook toeval spelen mee. Bovendien duurt de tijd tussen de blootstelling en het optreden van de eerste symptomen gemiddeld 30 jaar. Voor asbestgerelateerde kankers zien we nu pas de piek, terwijl asbestproducten al jaren verbannen en verboden zijn. Voor bijvoorbeeld leukemie en lymfeklierkanker is de latentietijd korter, maar ook nog steeds 10 tot 15 jaar.”
“Het komt er dus op aan om een zo duidelijk mogelijk beeld te krijgen van risicofactoren die aan een werkomgeving gelinkt kunnen worden. Daarvoor willen we de gegevens van het kankerregister, waarin de informatie van alle patiënten met kanker wordt verzameld, combineren met de gegevensdatabank van IDEWE waarin de blootstellingsgegevens op het werk, de werkkarakteristieken en een aantal individuele kenmerken rond levensstijl van werknemers verzameld worden. Op die manier zullen we een beter inzicht krijgen in welke mate werk de belangrijkste veroorzaker kan zijn. Voor sommige kankers, zoals asbest en mesothelioom, weten we dat trouwens al.”
Beroepsziekte
“Het einddoel van het onderzoek is achterhalen in welke sectoren kanker het meeste voorkomt en meer te weten te komen over de blootstellingsrisico’s. Het zal ons toelaten om de preventiemaatregelen te verbeteren. Misschien kunnen we op basis van de resultaten echter ook meer te weten komen over de reden waarom België zo hoog scoort inzake borstkanker bij vrouwen. In dat verband is het ook interessant dat in Scandinavië al gelijkaardig onderzoek is uitgevoerd, waarmee we zullen kunnen vergelijken. Het BOCCA-project zal hopelijk ook kunnen bijdragen tot de erkenning van bepaalde kankers als beroepsziekte, want ook dat is vaak ook een hele uitdaging.”