Kunt u als werkgever jongeren ook in de zomermaanden goed begeleiden?
Expert Eric Van De Plas
Preventieadviseur arbeidsveiligheid
Jongeren hebben een grotere kans op een ernstig arbeidsongeval
Arbeidsongevallenstatistieken bevestigen dat jonge werknemers een grotere kans hebben op een ernstig arbeidsongeval dan oudere werknemers en daarom is het essentieel om jongeren goed te laten begeleiden door een ervaren werknemer, zegt preventieadviseur Eric Van de Plas van IDEWE. “Zeker in de zomermaanden is dat niet evident. Als werkgever denk je dus best twee keer na of het een goed idee is om vaste werknemers door onervaren jobstudenten te laten vervangen.”
Ooit, tussen 15 en 24 jaar, zetten jongeren de stap naar de werkvloer. Vaak is dat in een systeem van deeltijds leren, als stagiair, uitzendkracht of als jobstudent om een cent bij te verdienen. Hoe dan ook worden ze op dat moment geconfronteerd met een nieuwe omgeving die in niets te vergelijken is met wat ze kennen.
“Die overgang is niet evident”, zegt Eric Van de Plas. “Misschien hebben ze inhoudelijk al de nodige schoolse kennis opgedaan maar dan nog moeten ze nog heel veel leren en is het verschil met levensdomeinen die ze wel al kennen groot. Jongeren komen vaak terecht in een volledig nieuwe omgeving waar ze verondersteld worden om fysieke taken te verrichten, met heel nieuwe en specifieke risico’s, routines en dynamieken. Meestal zijn ze wel digitaal vaardig maar hebben ze op school of thuis nooit op handvaardigheid getraind, terwijl het doorgaans wel dat is wat ze tijdens een vakantiejob nodig hebben. Omdat hun ontwikkeling nog volop bezig is, zijn ze ook vaak impulsiever waardoor ze beslissingen nemen die tot extra risico’s leiden. Hun jonge leeftijd maakt ook dat ze soms ook de communicatievaardigheden en assertiviteit missen om uitleg te vragen of hun reserves en twijfel bij een opdracht te durven uiten.”
Vallen en opstaan
Jongeren afschermen en hen zo lang mogelijk van de werkvloer te weren, is echter geen oplossing. “Integendeel, daardoor verschuiven we het probleem”, aldus Eric Van de Plas. “Om je te kunnen ontplooien tot een volwaardige arbeidskracht moet je nu eenmaal ervaring kunnen opdoen. En dat gebeurt met vallen en opstaan. Daarom ligt een zware verantwoordelijkheid bij de werkgevers. Ze moeten beseffen dat jongeren in die overgangsfase extra kwetsbaar zijn en moeten er dus op toezien dat de omstandigheden waarin ze worden tewerkgesteld veilig genoeg zijn.”
Begeleiding
De verplichte risicoanalyse en de medische controle die de wetgeving ook voor jonge werknemers soms oplegt, zijn basisvoorwaarden maar daarmee is een job nog niet geschikt om toe te vertrouwen aan jongeren. De allerbelangrijkste voorwaarde is een degelijk begeleiding die uit twee onderdelen bestaat, aldus Eric Van de Plas: een onthaal waarin de jongere de werkplek, de collega’s en de veiligheidsmaatregelen leert kennen en een persoonlijke coaching door een ervaren werknemer.
“De toewijzing van een peter of meter, die de jongere stap voor stap bijstaat, is geen fait-divers. Het is een cruciale opdracht die best toegewezen wordt aan, bij voorkeur, wat oudere werknemers die beslagen op het ijs komen wat betreft de inhoud van de job maar die ook voldoende levenservaring en mensenkennis hebben. Ze moeten het vertrouwen van de jongeren kunnen winnen en voor alle aspecten van de job zorg voor hen dragen. En precies dat is in de zomervakantie misschien niet altijd even vanzelfsprekend. Dat moet voor de werkgever het signaal zijn dat jobstudenten inzetten om vaste werknemers te vervangen, misschien geen goed idee is.”
Lees ook: Jobstudenten genieten extra bescherming