Ook in het onderwijs: duurzame connectie enkel dankzij deconnectie
Expert Rosanne Volckaert
Preventieadviseur psychosociale aspecten
Expert Kurt Van Melkebeke
Segmentmanager onderwijs
39,78% van de ziektedagen hadden in 2021 een psychosociale oorzaak
Uit het ‘Rapport ziekteverzuim onderwijs 2021’ van AGODI, Agentschap voor Onderwijsdiensten, blijkt dat het ziekteverzuim nog steeds in stijgende lijn gaat. Psychosociale aandoeningen zijn de voornaamste oorzaak. Vooral bij directies is dit opvallend. “Het verantwoordelijkheidsgevoel van leerkrachten en directies zorgt ervoor dat mensen zichzelf vaak voorbijlopen”, aldus Rosanne Volckaert, preventieadviseur psychosociale aspecten bij IDEWE. “In overleg goede afspraken maken voor deconnectie is heus geen overbodige luxe.”
39,78% van de ziektedagen hadden in 2021 een psychosociale oorzaak. “In de leeftijdsgroepen 36-45 jaar en 46-55 jaar ging het ongeveer over een derde van het ziekteverzuim, zowel bij mannen als vrouwen. Vanaf de leeftijd van 56 jaar kan ongeveer de helft van de afwezigheden wegens ziekte verklaard worden door psychosociale redenen”, zegt Kurt Van Melkebeke segmentmanager onderwijs bij IDEWE. “Bij het directiepersoneel zijn deze cijfers nog opmerkelijker. In de leeftijdsgroep van 56 tot 65 jaar is 65,20% van de ziektedagen het gevolg van een psychosociale aandoening, terwijl dat voor de totaliteit van de personeelscategorieën in die leeftijdsgroep 48,68% bedraagt.”
Duurzame connectie
Ook al is je goesting om je job goed te doen onpeilbaar en is je empathie met leerlingen, ouders en collega’s nog zo groot, het is geen reden om te denken dat je op elk moment van de dag beschikbaar moet zijn. “Op termijn is dat een aanslag op je gezondheid”, aldus Rosanne Volckaert. “Om je verantwoordelijkheden duurzaam te kunnen opnemen heeft je brein nood om na een periode van focus even te deconnecteren. Na een lesuur bijvoorbeeld of tijdens een lange vergadering. Dat gaat niet als je elk vrij moment op scherp blijft staan voor vragen en zorgtaken of todo’s waar je aan herinnerd wordt via digitale kanalen.”
Gedeelde verantwoordelijkheid
Toegegeven, gewoontes veranderen is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Zelfs als je weet dat het ongezonde gewoontes zijn. “Werken aan deconnectie is voor een deel een individueel bewustwordingsproces maar kan pas een succes worden als het op basis van gemeenschappelijke ervaringen in onderling overleg aangepakt wordt. Vooral omdat je tot een aanpak zal moeten komen waarbij iedereen zich beter voelt, ook al heeft niet iedereen dezelfde verwachtingen over de manier waarop werk en privé in balans kunnen gehouden worden. Dat bespreekbaar maken en achterhalen wat werkbaar is binnen de organisatie, is het begin van een werkbaar deconnectiebeleid.”
