Asbestinventaris: de beste beveiliging bij incidenten
Expert Jan Van Bouwel
Disciplineverantwoordelijke Arbeidshygiëne
Essentieel voor een degelijke bescherming van werknemers
Het opstellen van een inventaris van alles wat asbest bevat in een bedrijf vormt een cruciaal onderdeel van de bescherming van werknemers. Hoewel dit al sinds begin 1995 een verplichting is, hebben vandaag nog steeds heel wat bedrijven geen asbestinventaris. Het belang daarvan bleek nochtans toen asbest de jongste weken tijdens verschillende incidenten opnieuw voor onrust zorgde.
Toch zijn er nog steeds bedrijven die er geen hebben
De risico's die het inademen van asbestvezels met zich meebrengt, zijn al decennia bekend. Hoe meer vezels ingeademd worden, hoe groter het risico op asbestkankers of asbestose (stoflong door asbest). Vanaf het eind van de jaren '70 worden daarom beschermingsmaatregelen getroffen, die sindsdien steeds strenger werden. In 1998 leidde dat tot een vrijwel volledig verbod voor het gebruik van asbesthoudende materialen en in 2005 tot een totaal verbod.
Verhoogde blootstelling aan asbestvezels ten opzichte van de achtergrondconcentratie in onze omgeving, vindt vandaag vooral nog plaats bij onderhoudswerken, renovatiewerkzaamheden en bij de verwijdering van asbest of asbesthoudende materialen. Vooral wanneer deze werken niet volgens de regels van de kunst worden uitgevoerd kunnen risicovolle situaties ontstaan. In een aantal gevallen kan ook de aanwezigheid van materialen in slechte staat of een minder gebonden materiaal al aanleiding geven tot blootstelling bij normale activiteiten.
Asbestinventaris basis voor beheersprogramma
Sinds 1 januari 1995 is iedere werkgever verplicht om een inventaris op te maken van alles wat in zijn bedrijf asbest bevat. De inventaris vormt het uitgangspunt voor een risicoanalyse en bijhorend beheersprogramma. Het heeft tot doel de blootstelling van de werknemers aan asbestvezels zo laag mogelijk te houden. Op die manier kan het inademen van asbestvezels ook voorkomen of beperkt worden bij losse karweitjes, bij onderhoudswerkzaamheden op materialen die asbest bevatten of bij de normale veroudering en beschadiging van materialen. Werken mogen niet worden gestart zolang er geen inventaris beschikbaar is.
Jaarlijkse visuele inspectie
De asbestinventaris moet een opsomming bevatten van al het asbest en al het asbesthoudend materiaal, in alle delen van de gebouwen en in alle arbeidsmiddelen en beschermingsmiddelen op de arbeidsplaats. Deze verplichting geldt niet voor gedeelten van gebouwen, machines en installaties die moeilijk bereikbaar zijn en die in normale omstandigheden geen aanleiding kunnen geven tot blootstelling aan asbest. Wanneer er echter op die moeilijk bereikbare plaatsen of op dat intacte materiaal werken gepland worden die aanleiding kunnen geven tot blootstelling aan asbest, moet de inventaris wel aangevuld worden.
De werkgever die in zijn inrichting werken laat uitvoeren door werknemers van een onderaannemer is verplicht vooraf een kopie van de inventaris af te leveren. Zonder inventaris mogen de werken niet worden gestart.
Ten minste om het jaar moet door middel van een visuele inspectie de toestand van het asbest of het asbesthoudend materiaal beoordeeld worden.
Het laboratorium van Groep IDEWE is erkend voor identificatie van asbest in materialen net als voor luchtstaalnames (werfopvolging, luchtmetingen, e.d.). Jaarlijks stellen we honderden asbestinventarissen op voor bedrijven en instellingen.
Vlaanderen asbestveilig tegen 2040
Vanuit het oogpunt van de bescherming van het milieu en de volksgezondheid wordt in de loop 2018 in Vlaanderen via OVAM een afbouwplan voor asbestmaterialen ingevoerd. Dit zal ook impact hebben op bedrijven. Tegen 2040 zullen vooral toepassingen in de buitenschil van gebouwen (asbestcement daken, gevelbekledingen, ...) verwijderd moeten worden. Voor heel wat gebouwen zal dat al tegen 2034 moeten gebeuren. Ook het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werkt aan een asbest beheersplan.
Heeft u advies of ondersteuning nodig? Neem dat zeker contact op met uw regionaal IDEWE-kantoor.