Brandpreventie voor de dagelijkse praktijk in tuinbouwbedrijven
Expert Dirk Wouters
Preventieadviseur arbeidsveiligheid
Land- en tuinbouwers moeten vooral aan de slag met de bepalingen uit de Codex
De brandpreventiewetgeving is een ingewikkeld kluwen. Onze preventieadviseur arbeidsveiligheid Dirk Wouters ging langs bij een groep tuinbouwers van de Coöperatie Hoogstraten om hen wegwijs te maken.”We focusten op de brandpreventiemaatregelen waarmee je als werkgever zelf aan de slag kunt gaan, eerder dan op de opgelegde verplichtingen tijdens de bouw of uitbreiding van het bedrijf.”
“De brandwetgeving is even complex als de federale staatsstructuur”, zegt Dirk Wouters. Tuinbouwers die van plan zijn om serres te bouwen of uit te breiden, worden op het ogenblik dat ze hun omgevingsvergunning aanvragen geconfronteerd met een veeleisende brandwetgeving. Serres worden door de wetgever sinds 1 augustus 2009 beschouwd als industriepanden. Ze moeten bijgevolg dezelfde brandpreventiemaatregelen implementeren als een industrieel gebouw, wat nagenoeg onhaalbaar is. De wetgeving voorziet gelukkig in de mogelijkheid om een afwijking aan te vragen, op voorwaarde dat je een alternatief met een gelijkwaardig veiligheidsniveau voorstelt. Onder leiding van de Boerenbond is daarvoor een typeoplossing uitgewerkt. De boodschap is dan ook: ga je bouwen of uitbreiden, neem dan contact op met de Boerenbond of met IDEWE die je als externe dienst in deze materie ook kan ondersteunen.”
Waarop focussen als werkgever?
Land- en tuinbouwers moeten vooral aan de slag met de bepalingen die in de Codex opgenomen zijn. Ze handelen meer bepaald over brandpreventie op de arbeidsplaatsen, ruimten met risico’s voor een explosieve atmosfeer (omdat er bijvoorbeeld heftrucks opgeladen worden), plekken waar ontvlambare vloeistoffen gestockeerd worden en de veiligheids- en gezondheidssignalering.
“Mijn boodschap was vooral dat land- en tuinbouwers die werknemers engageren prioritair werk moeten maken van een risicoanalyse brandveiligheid, en het brandpreventiedossier. Het doel van een brandpreventiedossier is om brand te voorkomen en mocht het toch voorvallen, zo snel mogelijk in te grijpen.”
Een brandpreventiedossier is een document dat alle aspecten omvat die nodig zijn om een goed beleid te voeren rond brandpreventie op de arbeidsplaatsen. Het is meer dan een wettelijke verplichting, het is een handig werkinstrument om mee aan de slag te gaan. Het brandpreventiedossier omvat:
- De resultaten van de risicoanalyse en de preventiemaatregelen om brand te vermijden of te beperken.
- De beschrijving van de organisatie en opleiding van de brandbestrijdingsdienst, die verantwoordelijk is voor het blussen van beginnende branden en het evacueren van personen.
- Het intern noodplan, dat de procedures vastlegt voor het alarmeren en verwittigen van personen, het coördineren van interventies en het bestrijden van brand.
- De evacuatieplannen, die aangeven hoe werknemers zich bij brand snel en veilig naar buiten kunnen begeven en waar op de site de blusmiddelen ophangen. Die plannen moeten ook zichtbaar opgehangen worden. Pictogrammen moeten de evacuatiewegen en de beschikbare blusmiddelen aanduiden.
- Het interventiedossier, dat nuttige informatie bevat over de ligging en indeling van het gebouw, de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen of watervoorzieningen en de compartimentering tegen brand.
- De rapporten en evaluatie van de jaarlijkse verplichte evacuatie-oefening.
- De lijst van de beschermingsmiddelen tegen brand, zoals rookmelders, , blusapparaten of veiligheidsverlichting.
- Het logboek van de vereiste periodieke controles, die dienen om na te gaan of alle beschermingsmiddelen tegen brand goed onderhouden worden en functioneren.
Hoe reageren bij brand?
“Op de eerste werkdag van nieuwe werknemers moet je hen de veiligheidsinstructies aanleren. Aangezien veel tuinbouwbedrijven met seizoenarbeiders werken die een andere taal spreken, is het belangrijk dat de instructies taalonafhankelijk gebeuren. IDEWE kan daarbij helpen. Behalve affiches met visuele instructies, hebben we een interactief ToWorkSafe-pakket uitgewerkt om mensen die onze taal niet begrijpen toch veilig aan het werk te zetten.”
Vuurvergunning voor warmwerk
Een vuurvergunning voor warmwerk is een document dat toestemming geeft om werkzaamheden uit te voeren die een risico op brand of ontploffing inhouden, zoals: lassen, slijpen, branden en snijden. De vergunning kan tijdelijk zijn of permanent, voor bijvoorbeeld ateliers waarin vaak wordt gelast. Hoe dan ook moet er steeds een risicoanalyse worden uitgevoerd om de nodige preventiemaatregelen te kunnen bepalen. Het gebeurt immers vaak dat er iets misloopt met warmwerk, met een brand als gevolg.”
Waar vindt u sensibiliseringsmateriaal op My IDEWE?
Een brochure, een affiche met veiligheidsinstructies of een checklist met persoonlijke beschermingsmiddelen? Als klant bij IDEWE krijgt u heel wat gratis sensibiliseringsmateriaal. Wij leggen stap voor stap uit waar u die documenten vindt.
- Log in op de My IDEWE klantenzone via my.idewe.be
- Klik in de linker kolom op ‘Mijn preventie’. Klik daarna op ‘DRBS’ (dynamisch risicobeheersingssysteem).
- Rechts bovenaan ziet u een zoekvenster. Daar vult u de naam of een zoekterm in. Zoekt u bijvoorbeeld onze affiche met de brandrichtlijnen? Dan gebruikt u de zoekterm ‘affiche richtlijnen brand’.
- U krijgt nu een lijst met resultaten. Selecteer het gewenste bestand en klik bovenaan op ‘Downloaden’. Klaar!